Banana Farming गहू, मका ही शेती सोडून शेतकरी आता नगदी पिकांकडे वळला आहे. ज्यामध्ये केळी लागवडीमुळे शेतकऱ्यांना भरपूर फायदा होत आहे. केळी हे असे नगदी पीक आहे की ते जगाच्या प्रत्येक भागात घेतले जाऊ शकते आणि वर्षभर चांगले उत्पन्न मिळते. प्रत्येक हंगामात बाजारपेठेतही त्याची मागणी कायम असते, त्यामुळे केळीची लागवड शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर ठरत आहे.
केळीच्या लागवडीसाठी उष्ण आणि सम हवामानही उत्तम आहे, जास्त पाऊस, चिकणमाती आणि चिकणमाती जमीन सेंद्रिय पदार्थांनी समृद्ध असलेल्या भागात केळीची लागवड अधिक यशस्वी होते, ज्यात पाण्याचा चांगला निचरा होतो, ती जमीन सर्वोत्तम मानली जाते. ज्यामध्ये शेतातील मातीचे pH मूल्य 6-7.5 आहे जे केळी लागवडीसाठी चांगले आहे. Banana Farming
केळीच्या लागवडीसाठी जमीन कशी असावी
केळीच्या लागवडीसाठी मातीची निवड अत्यंत महत्त्वाची आहे. यासाठी पोषक तत्वांनी समृद्ध असलेली जमीन निवडावी. माती परीक्षण अत्यंत महत्त्वाचे आहे, जेणेकरून परीक्षणाच्या आधारे शेतातील मातीची प्रक्रिया करता येईल. चाचणीमुळे पोषक तत्वांची कमतरता पूर्ण होण्यास मदत होईल. त्यामुळे केळीचे चांगले उत्पादन तर घेता येतेच, शिवाय जमिनीचे आरोग्यही जाणून घेता येते. केळीच्या लागवडीसाठी गुळगुळीत वालुकामय जमीन अतिशय उपयुक्त मानली जाते. यासाठी जमिनीचे pH मूल्य 6-7.5 च्या दरम्यान असावे. खूप अम्लीय किंवा अल्कधर्मी माती त्याच्या लागवडीसाठी योग्य नाही. जेथे केळीची लागवड केली जाते तेथे पाणी साचण्याची समस्या उद्भवू नये. असे असेल तर शेतकऱ्यांनी शेतात पाण्याचा निचरा होण्यासाठी आगाऊ व्यवस्था करावी. याशिवाय केळीच्या लागवडीसाठी शेताची निवड करताना हवेचा प्रवाहही लक्षात ठेवावा. केळीच्या लागवडीसाठी हवेचा प्रवाह उत्तम असतो. Banana Farming
केळीच्या या चांगल्या जाती आहेत
केळी लागवडीसाठी अनेक सुधारित जाती उपलब्ध आहेत. ज्यामध्ये सिंगापूरमधील केळीची रोबस्टा जाती शेतीसाठी उत्तम मानली गेली आहे. त्यामुळे केळीचे अधिक उत्पादन मिळते. याशिवाय बसराई, ड्वार्फ, ग्रीन बार्क, सालभोग, अल्पन इत्यादी केळीच्या प्रजातीही चांगल्या मानल्या जातात.
याप्रमाणे केळीचे शेते तयार करा
केळीची लागवड करण्यापूर्वी धेंचा, चवळी यांसारखी हिरवळीची पिके घ्यावीत, जेणेकरून शेतात हिरवळीचे खत देता येईल. ते जमिनीसाठी खत म्हणून काम करते. यानंतर केळी लागवडीसाठी शेताची २ ते ४ वेळा नांगरणी करून समतल करावी. शेतात तयार झालेले मातीचे ढिगारे तोडण्यासाठी शेताची नांगरणी रोटाव्हेटरने किंवा हॅरोने करावी. जमिनीला योग्य उतार द्या. माती तयार करताना शेणखताचा आधारभूत डोस टाकून चांगले मिसळावे. Banana Farming
अशा प्रकारे खत आणि खत वापरा
पावसाळा सुरू होण्यापूर्वी म्हणजेच जून महिन्यात खोदलेले खड्डे 8.15 किलो नाडेप कंपोस्ट, 150-200 ग्रॅम निंबोळी पेंड, 250-300 ग्रॅम सिंगल सुपर फॉस्फेट, 200 ग्रॅम टाकून मातीने भरावेत. नायट्रोजन, पोटॅश 200 ग्रॅम. यानंतर केळीची रोपे आगाऊ खोदलेल्या खड्ड्यात लावावीत. यासाठी नेहमी निरोगी आणि तंदुरुस्त झाडांची निवड करावी. Banana Farming
केळी लागवड वेळ
ठिबक सिंचनाची सोय असल्यास पॉली हाऊसमध्ये टिश्यू कल्चरद्वारे वर्षभर केळीची लागवड करता येते. महाराष्ट्रात जून आणि जुलै हे महिने खरीप हंगामात लागवडीसाठी चांगले असतात. रब्बी हंगामात केळीची रोपे लागवडीसाठी ऑक्टोबर आणि नोव्हेंबरमध्ये उत्तम कालावधी असतो. Banana Farming